4-4 t/m 30-11 Expositie “Christo Stefanoff, vergeten schilder van oorlog en vrede”

Expositie “Christo Stefanoff, vergeten schilder van oorlog en vrede”

Van 4 april t/m 30 november 2024 is de expositie “Christo Stefanoff, vergeten schilder van Oorlog en Vrede” in het Maczek Memorial Breda (MMB) gepland.

De expositie is samengesteld door Frans Wauters, geboren onder een schilderij van Stefanoff en opgegroeid tussen zijn werk. Stefanoff heeft in Breda bij zijn (groot) ouders in huis gewoond en betaalde zijn kost en inwoning met zijn schilderijen.

Christo Stefanoff
Christo Stefanoff (1898-1966) was een internationaal succesvol (portret)schilder. Hij schilderde landschappen, religieuze werken, oorlogsbeelden en veel portretten van mensen maar ook sterren zoals Greta Garbo en royalty zoals koningin Juliana.

In 1934 kwam hij naar Polen, werd verliefd op het land én op de Poolse Irena Pludowska. In 1938 werd hij genaturaliseerd tot Pool. Na de Duitse inval in 1939 was hij al snel actief in de Zegota, de Poolse Raad voor hulp aan Joden. In 1944 werd hij opgepakt. Hij overleefde als dwangarbeider drie Duitse concentratie kampen.

Na zijn bevrijding in april 1945 uit Bergen-Belsen trok hij zoals veel ontheemde Poolse gevangenen en dwangarbeiders naar de Poolse enclave bij Maczków. Hier werd zijn talent al snel opgemerkt. Hij gaf les in tekenen en schilderen en hij groeide uit tot de hofschilder van de 1e Poolse Pantser divisie. Op 28 oktober 1946 werd bij de 2e herdenking van de bevrijding van Breda het door hem geschilderde grote triptiek geschonken door de 1e Poolse Pantser Divisie aan de Gemeente Breda.

Hij schilderde in Breda veel mooi werk waaronder de indrukwekkende serie over de Poolse Opstand in Warschau. in 1947 was hij betrokken bij de oprichting van de Poolse Katholieke Vereniging (PTK) in Breda, waarvan hij ook de 1e voorzitter was.

In 1952 is hij naar Canada verhuisd, met al het werk wat hij in Breda had gemaakt. Hij overleed daar in 1966. Door een diefstal vlak na zijn dood hield zijn vrouw tot haar eigen dood in 2005 zijn atelier hermetisch op slot. Een 76-jarige Poolse neef beheert nu de erfenis maar kan de last niet aan. Het originele atelier en meer dan 150 van zijn originele werken liggen daarom tot op de dag van vandaag totaal onaangeroerd.

Expositie
Deze expositie toont de belangrijkste werken over de Poolse strijd die Stefanoff in Breda heeft gemaakt. De expositie toont ook een aantal originele documenten en foto’s uit Breda die door Frans Wauters in het atelier in Canada zijn ontdekt en gered.

Op de expositie zijn de originelen te zien van het triptiek wat de Poolse divisie schonk aan de Gemeente Breda op 29 oktober 1946, van het werk Monte Cassino wat de Gemeente Breda kocht in 1946 voor 3000 gulden, en van het werk Wapenbroeders wat Christo Stefanoff schonk aan Koningin Wilhelmina in 1948.

Verder tonen we 2 portretten uit Breda. Plus 8 originele werken in Tempera die de Poolse heldendaden in beeld brengen. In het oude atelier in Canada zijn nog 4 grote en zeer relevante stukken over de 1944 Opstand in Warschau. Van deze grote werken zullen kopieën te zien zijn.

De expositie zal worden ondersteund door een speciale expositie catalogus.

De expositie wil de waarden “Vrede en Vrijheid” die Stefanoff via zijn leven en zijn werk actief uitdroeg, via een andere weg onder de aandacht brengen. Deze waarden sluiten aan bij het MMB.

Het 80-jarig jubileum van de bevrijding van Breda (29 oktober) en de viering van de Poolse Onafhankelijkheidsdag (11 november) vallen binnen de expositie periode.